Reizen is nog nooit zo makkelijk en goedkoop geweest en we stappen steeds vaker op een vliegtuig. Maar wat doe je als je heimwee krijgt tijdens je vakantie? Het zal je met mijn talloze reizen per jaar – en oh ja, het feit dat ik naar het buitenland ben geëmigreerd – misschien verbazen, maar vroeger had ik heel erge last van heimwee. Vandaag deel ik hier mijn ervaringen met heimwee als een kind en hoe ik hier als expat en vooral door Brexit toch weer een beetje last van heb.

De kleine avonturier

Het volgende verhaal kan ik me persoonlijk niet herinneren, maar het is me vele malen verteld door mijn moeder. Toen ik nog een ukkie was, woonde ik met mijn moeder en broer in Amsterdam. Mijn opa en oma woonden ook in de hoofdstad en telkens wanneer een neef van mij, die bij mijn opa en oma in huis woonde, bij ons op visite kwam, zei ik blijkbaar altijd heel enthousiast dat ik met hem mee naar huis wilde om bij mijn opa en oma te blijven slapen.

Ondanks dat mijn opa geen Nederlands sprak en ik geen hindoestaans, hadden we het wel altijd erg gezellig samen. Mijn oma kon ook nog eens erg goed koken, dus ik had niks om over te klagen. (Aangezien ik al als mollige kleuter erg dol was op eten, was dit waarschijnlijk een van de voornaamste redenen om bij mijn grootouders te willen logeren bedenk ik me nu, haha!) Alles was prima totdat het tijd was om naar bed te gaan. Dat was het moment dat de tranen kwamen en ik al snikkend zei dat ik naar mijn mama wilde. Dus moest mijn arme neef me ‘s avonds weer terug naar huis brengen en sprak hij de woorden “Hier heb je je dochter weer terug,” terwijl hij me weer terug overhandigde aan mijn moeder.

Van bloederige logeerpartijtjes tot mijn introductieweek

Toen ik jong was, gingen we nooit op vakantie, maar ik ging wel vaak tijdens de zomervakantie uit logeren bij een oom en tante van me. Ze hadden vijf kinderen en twee ervan waren rond mijn leeftijd. We konden het goed met elkaar vinden en overdag speelden we buiten met de buurkinderen, maar ook oefenden we complete dansroutines voor onze playbackshows die we opvoerden voor de familie. Meestal had ik het er hartstikke naar mijn zin, maar soms miste ik mijn eigen huis zo erg en maakte ik me daar zo druk om dat ik er een bloedneus van kreeg. En mijn bloedneuzen waren nooit ‘normaal’. Nee, wanneer ik een bloedneus had, zou je bijna denken dat je op een plaats delict was beland. De bloeding hield altijd, zonder overdrijven, uren aan en ik had een aantal theedoeken en handdoeken nodig om ervoor te zorgen dat ik niet volledig onder het bloed kwam te zitten. De laatste keer dat ik een bloedneus had, is gelukkig alweer heel lang geleden. Het gebeurde op Schiphol toen ik 12 jaar oud was en ik op het punt stond om voor het eerst te vliegen. Blijkbaar vond ik dat erg spannend.

Naarmate ik ouder werd, hoe minder moeite ik kreeg met logeerpartijtjes. Ik had er op een gegeven moment totaal geen problemen meer mee om bij vriendinnetjes te logeren voor gezellige pyjama parties. Ik weet niet precies hoe ik over mijn heimweegevoel ben gegroeid. Misschien was het net als de chronische bronchitis waar ik als kind aan leed, maar op een gegeven moment opeens was ontgroeid.

De laatste keren dat ik buikpijn kreeg bij de gedachte dat ik een paar nachten niet thuis zou slapen, was toen ik op schoolkamp ging op de basisschool en voor de introductieweek in Utrecht toen ik daar begon aan mijn studententijd. Als tiener en twintiger (en nog steeds trouwens) had ik er nogal een handje van om me voor alles en nog wat op te geven met de gedachte dat het een leuke kans zou zijn om nieuwe mensen te leren kennen, maar hoe dichter bij de datum kwam, hoe meer spijt ik daarvan kreeg. De nacht voordat ik voor een week in het studentenhuis van het vrouwelijke studentencorps zou verblijven, kreeg ik hartstikke buikpijn en spijt dat ik me hiervoor had opgegeven. Dit was achteraf nergens voor nodig, want ik heb een fantastische week gehad – ook al waren de corpsleden waarvan inderdaad de meesten hockeymeisje waren, en ik, toen midden in mijn grunge en metal periode, totaal geen match. Het zal wel te maken hebben met mijn verlegenheid wat ook weer heel dubbel is, want aan de ene kant vind ik het altijd erg tof om nieuwe mensen te leren die dezelfde interesses als ik hebben, maar aan de andere kant verstop ik me het liefst in een hoekje en praat ik vooral niet over mezelf (behalve op mijn blog natuurlijk).

En dan ga je emigreren

Tsja, en dan ben je begin 30 en emigreer je naar het buitenland. Gelukkig is het niet te ver weg van Nederland en sta ik na een vlucht van maximaal 50 minuten weer op Nederlandse bodem, maar hoe dichtbij ook, het is toch het buitenland. De taal sprak ik al, maar toch moest ik erg wennen aan de andere gewoonten, gedachtewijzen en sociale omgangsvormen hier. Heimwee naar huis had ik niet zozeer en ik zag mijn emigratie eerder als een verrijking. Maar toen was er opeens dat nationale referendum dat mijn leven nogal op z’n kop zette en mijn toekomst hier behoorlijk onzeker maakte. Met nog maar minder dan 6 maanden te gaan tot Brexit weet ik, samen met miljoenen anderen, nog niet precies wat de gevolgen ervan zullen zijn voor het land of  alle emigranten en immigranten.

Als expat voelde ik me eerst een ‘meerlander’ die meerdere landen haar thuis kon noemen, maar tegenwoordig heb ik steeds vaker het gevoel dat ik moet kiezen. (Foto: Peter Hermes Furian/Bigstock)

Hoewel ik tijdens mijn eerste jaren in Engeland nooit heimwee naar Nederland heb gehad en ook nooit de twee verschillende landen met elkaar vergeleek (want: Nederland was zo makkelijk bereikbaar dat ik me me een ‘meerlander’ voelde), merk ik dat ik het afgelopen anderhalf jaar sinds het Brexit-referendum heel anders naar zowel mijn gast- als moederland kijk. Onbewust maak ik voor beide in mijn hoofd lijstjes met positieve en negatieve dingen. In Engeland zijn mensen op straat en in het verkeer bijvoorbeeld veel vriendelijker dan in Nederland (waar ik toch regelmatig van mijn sokken wordt gelopen bij het instappen van een trein bijvoorbeeld), maar in Engeland zijn mensen ook zeer indirect en weet je als een recht voor zijn rape Nederlander niet zo goed wat je aan iemand hebt. En zo zijn er nog wel veel meer verschillen en overeenkomsten tussen beide landen en heeft ieder land weer zijn eigen plus- en minpunten.

Of ik weer terug naar Nederland zou willen? Nee, niet per se, ondanks dat ik hier naast mijn man verder geen familie heb en ook alleen maar een handjevol vrienden. Maar om eerlijk te zijn zie ik mijn Nederlandse vrienden nu net zo vaak of zelfs vaker dan toen ik er nog woonde en is er ook meer quality time als we elkaar nu weer zien. Dat ik niet zo vaak naar mijn familie kan, is het enige lastige van in het buitenland wonen, maar gelukkig mailen en bellen we regelmatig en vlieg ik zo vaak mogelijk even op en neer.

Ik heb alleen wel steeds vaker een dubbel gevoel als ik na een paar dagen Nederland weer terug naar huis vlieg, maar in plaats van heimwee naar ‘huis’ heb ik heimwee naar een tijd dat mensen toleranter en socialer waren naar anderen toe en niet zozeer zo op het individu waren gericht als nu het geval is in het tijdperk van de selfies en het belang van veel volgers op sociale media hebben, whatever dat ook mag betekenen. We zullen wel zien wat de toekomst brengt. In de tussentijd reis ik lekker heimweeloos de wereld over en geniet ik van alle nieuwe plekjes en mensen die ik mag ontdekken (zonder bloedneus graag!).

Had jij vroeger ook last van heimwee of heb je er nog steeds last van? Hoe ga/ging je daarmee om op reis?
Als je ook een Nederlandse expat bent, dan ben ik erg benieuwd naar jouw ervaringen en of je weleens heimwee naar huis hebt gehad.
Deel je ervaringen en laat een berichtje achter!

Dankjewel,
Zarina xx

De foto aan het begin van dit bericht is afkomstig van TungChueng/Bigstock.